به گزارش سرویس علمی-فرهنگی خبرگزاری حوزه، آيتالله گرامی در شرح دعای بیستمین روز ماه مبارک رمضان به مصادیق انواع درهای جهنم و نیز تفاوت تلاوت با قرائت پرداخته است:
«اللَّهُمَّ افْتَحْ لِي فِيهِ أَبْوَابَ الْجِنَانِ وَ أَغْلِقْ عَنِّي فِيهِ أَبْوَابَ النِّيرَانِ وَ وَفِّقْنِي فِيهِ لِتِلَاوَةِ الْقُرْآنِ يَا مُنْزِلَ السَّكِينَةِ فِي قُلُوبِ الْمُؤْمِنِين»
خدایا، در این روز برای من درهای بهشت را بگشای و درهای آتش دوزخ را ببند و مرا توفیق تلاوت قرآن عطا فرما، ای فرود آورنده وقار و سکینه بر دل های اهل ایمان.
«اللَّهُمَّ افْتَحْ لِي فِيهِ أَبْوَابَ الْجِنَانِ وَ أَغْلِقْ عَنِّي فِيهِ أَبْوَابَ النِّيرَانِ»
خدایا، تمام درهای بهشت را بر روی من باز کن ، درهای بهشت راه های خیر است که من بتوانم از طریق این درها وارد بهشت شوم.
پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله در خطبه شعبانيّه، كه خطبهاى بسيار پر محتوى است، در مورد درهاى بهشت و جهنّم جملهاى دارد، مىفرمايد: «إِنَّ أَبْوَابَ الْجَنَانِ فِى هَذَا الشَّهْرِ مُفَتَّحَةٌ؛ «وسائل الشّيعه، جلد 7، صفحه 228.» درهاى بهشت در اين ماه باز است.»
از اين جمله نيز استفاده مىشود كه بهشت هم اكنون وجود دارد، به گونهای که در ماه رمضان درهاى آن به سوى بندگان صالح خداوند باز است. و منظور از ابواب بهشت، روزهاى است كه مىگيريم؛ قرآنى است كه تلاوت مىكنيم؛ غذائى است كه صرف نيازمندان مىنماييم؛ و خلاصه، تمام كارهاى خيرى كه در اين ماه انجام مىشود، هر يك از آنها درى از درهاى بهشت است.
«وَ أَبْوَابَ النِّيرَانِ فِى هَذا الشَّهْرِ مُغْلَقَةٌ؛ درهاى جهنّم در ماه رمضان بسته است.» گناهان، شهوات، هواى نفس و وسوسههاى شيطان، از جمله درهاى جهنّم است كه در سايه روزه و مبارزه با هواى نفس، اسير و زندانى شدهاند. بايد با نيّتهاى صاف، و قلبهاى پاك، از خداوند قادر بخواهيم كه اينها همچنان در قفس بمانند.
وَ أَغْلِقْ عَنِّي فِيهِ أَبْوَابَ النِّيرَانِ
خدایا در این ماه درهای جهنم را روی من ببند و موفق کن تا گناه نکنم و اهل معصیت نشوم.
وَ وَفِّقْنِي فِيهِ لِتِلَاوَةِ الْقُرْآنِ
خدایا به من توفیق تلاوت قرآن عنایت کن، «تلاوت» با «قرائت» اين فرق را دارد كه قرائت، خواندن و شايد همراهى است، ولى تلاوت به دنبال درآمدن و پيروى كردن است. امیر المومنین علیه السلام در حدیثی می فرمایند:« الا لاخَيْرَ فى قِرائَةٍ لَيْسَ فيها تَدَبُّرٌ؛ اصول كافى، كتاب فضل العلم، باب صفة العلماء، حديث سوم. »؛ «آگاه باشيد! علمى كه در آن فهم نباشد فايدهاى ندارد. بدانيد! قرائت قرآنع اگر همراه با تدبّر و انديشه (در معانى آن) نباشد بىفايده است. آگاه باشيد! عبادتى كه در آن تفكّر و انديشه نباشد خيرى ندارد» آرى، بسيارند كسانى كه قرآن تلاوت مىكنند، ولى مورد لعن قرآن هستند «ميزان الحكمة، باب 2311، حديث 16250،( جلد 8، صفحه 90).»! زيرا به دستورات اين نسخه شفابخش آسمانى عمل نمىكنند؛ آنها هنگامى كه آيات مربوط به غيبت را مىخوانند، در حالى كه خود غيبت مىكنند، مورد لعن اين آيات قرار مىگيرند! هنگامى كه آيات مربوط به ربا را قرائت مىكنند، در حالى كه آلوده به اين گناه بزرگ و كثيف هستند، مورد لعن آيات ربا واقع مىشوند! و همچنين در ساير آياتى كه به آن عمل نمىكنند.
«تدبّر» از ريشه «دَبْر» (بر وزن ابر) گرفته شده و به معناى عاقبتانديشى است، تلاوتكننده قرآن، هنگام تلاوت آيات شريفه بايد به عاقبت كسانى كه آيات تلاوت شده در مورد آنها سخن مىگويد بينديشد، زیرا قرائت يك آيه همراه با تدبّر از يك ختم قرآن بىتدبّر ارزشمندتر است!
يَا مُنْزِلَ السَّكِينَةِ فِي قُلُوبِ الْمُؤْمِنِين
«سكينه» در اصل از ماده «سكون» به معنى آرامش و اطمينان خاطرى است كه هر گونه شك، ترديد و وحشت را از انسان زائل مىكند و او را در طوفان حوادث ثابت قدم مىدارد. اين آرامش ممكن است جنبه عقيدتى داشته باشد، و تزلزل اعتقاد را بر طرف سازد، يا جنبه عملى، به گونهاى كه ثبات قدم و مقاومت و شكيبائى به انسان بخشد، اگر درهای بهشت باز نباشد و موفق به تلاوت قرآن نشویم به آرامش و رفع اضطراب موفق نمی شویم.